Zoals ik al schreef aan het eind van mijn vorige verslag zou ik met opgeheven hoofd gewoon weer naar Nepal teruggaan om te kijken hoe het na de sluiting van de school met de kinderen zou gaan. Voor mezelf was het dit jaar ook erg wennen dat er geen schooldingen meer gedaan moesten worden. Het meedenken over het verloop op school, kalender maken, richtlijnen maken, bankdingen, vergaderingen, voorbereiden examens, salarissen, boekhouding, geen collecte meer lopen in Delft, etc……Het valt ineens stil. Ja, je bent bijna 13 jaar actief bezig geweest daar voor ze en dan is het moeilijk loslaten hoor! Ik ben zo benieuwd naar de kinderen, want door al die vervelende omstandigheden ben ik toch met een naar gevoel weggegaan. Wetende dat het zo beter was, maar toch!

De afgelopen tijd hebben we ruimschoots de tijd gehad om na te denken over wat we dan wel weer in Nepal zouden gaan doen. Boven aan het lijstje stond in ieder geval de kinderen helpen die eventueel NIET goed terechtgekomen zouden zijn! En natuurlijk gaan kijken bij de scholen en projecten waar de schoolspullen heen gegaan zijn en of er goed gebruik van word gemaakt.

Met Arkefly een heerlijke directe vlucht naar Kathmandu gehad. Pratima stond me buiten het vliegveld al op te wachten. Vandaar uit direct door met een busje naar Pokhara, waar het altijd thuiskomen is.

het was een hele gezellige middag

Even terug naar school .....

Natuurlijk is het altijd de eerste paar dagen acclimatiseren en bijkletsen met deze en gene. Melden dat je er bent hoeft echt niet, want die tamtam gaat daar reuze snel en weten ze je in no-time te vinden. Van alle kanten werd ik positief benaderd en voelde ik me daardoor direct weer op m’n gemak. In het begin kwamen er een paar Nederlandse vriendinnen bij me langs, die hier lekker op vakantie waren. Nadia was al jaren geleden hier geweest samen met haar moeder toen de school nog in aanbouw was. We zijn er een dagje lekker op uit getrokken en gaan wandelen in de buurt van de school. De omgeving daar is natuurlijk nog steeds erg mooi en zeker met helder weer als de bergen heel goed zichtbaar zijn. Na de wandeling zijn we nog even langs de school gelopen om te kijken wat er van geworden is. Aan het gebouw was niets veranderd en waren de sporen van de sluiting erop nog zichtbaar zoals ik het had achtergelaten. Bekladde muren waar voorheen het logo en andere muurschilderingen gezeten hadden. Er hing een groot bord op de voorkant van het gebouw met het opschrift “Rehabilitation centre for Alcohol and Drugs”. Even door het hek naar binnen staan staren en besloot ik het daar bij te laten. Gelukkig was het geen school geworden en had ik er op deze manier wel vrede mee. Het hoofdstuk ‘Namaste Primary School’ heb ik hiermee definitief af kunnen sluiten en het een plekje kunnen geven.
Aan het eind van de dag zijn we gezellig bij Pratima in haar restaurant een pizza gaan eten. Het was een hele gezellige dag.

Uitje met de schoolkinderen naar Restaurant ´Mamma Mia´

Een aantal dagen achter elkaar ben ik naar een aantal wijken in de buurt van de school gegaan op zoek naar de kinderen. Ik vond het hartverwarmend als ik de kinderen vanuit de verte al mijn naam hoorde schreeuwen. Wat een heerlijk gevoel was dat. En als ze je daarbij nog eens in je armen vliegen dan kan het al helemaal niet meer stuk. Het voelde bijna alsof er niets gebeurd was. Ik vertelde dat ik ze wilde uitnodigen op zaterdag in Lake Side bij Restaurant ‘Mamma Mia’ om eens gezellig wat te snacken en bij te praten. Ik probeerde in een hele korte tijd het aan zoveel mogelijk kinderen te vertellen, die dan op hun beurt het ook weer aan de anderen door zouden geven. De afspraak was  te verzamelen op zaterdag om 13.00 bij de afgesproken locatie vlak bij de school waar ze dan met een bus opgehaald zouden worden. We hadden 2 dagen om het allemaal te regelen. Degene met een mobieltje zouden mij zoveel mogelijk op de hoogte houden van wie zij bereikt hadden en kon ik een inschatting maken of ik met een grote of kleine bus moest komen. Ik was reuze benieuwd.
Die zaterdag werd het ophalen met een grote bus, want volgens Geeta, een lerares van de Namaste Primary School die ik ook had ingeschakeld, stonden er al heel veel kinderen te wachten. Via via had ik een grote, oude en goedkope Indiase bus kunnen regelen. Toen ik met de bus bij het plein aankwam werd ik door de kinderen met veel enthousiasme ontvangen. Wat een feest was dat. Er waren er bijna 40 komen opdagen. Devi, de vrouw die de school altijd zo keurig schoon heeft gehouden, had ik ook uitgenodigd. Van elke klas waren er wel een aantal. Wat een blijdschap. Ze vonden het ook erg leuk elkaar weer te zien, want niet iedereen woont natuurlijk in dezelfde wijk en zien ze elkaar niet zo vaak. De busrit van 15 minuten naar Lake Side (toeristisch centrum) was met al die uitbundige kids een groot spektakel.

Pratima had ik ruim een uur van te voren het aantal kinderen doorgegeven, zodat haar personeel zich daarop kon voorbereiden en het restaurant in orde gemaakt kon worden. Het werd een gezellige boel in het restaurant en was Pratima hartstikke trots dat ze deze groep kinderen te eten kreeg. Op elke tafel stond een grote schaal met pinda’s en lag er voor iedereen een mandarijntje. De flessen met Cola en Fanta gingen er goed in. Het was een gekrakeel van jewelste. Wat een lol hadden ze. Na een uurtje toen ze klaar waren met snacken kwam er voor iedereen een bord met een stuk Pizza, Momo’s en frietjes. Ze vonden het heerlijk.

Regelmatig ben ik bij de kinderen gaan zitten om te vragen hoe het met ze ging en op welke school ze nu zitten. Van deze groep die ik vandaag gesproken had, gaat 98% naar school. De meesten gaan naar een publieke school en een aantal gaan naar een boarding (prive) school. Hier is weer onderscheid in te maken. Een groot aantal die naar een publieke school gaan worden gesponsord door een andere organisatie zoals ‘Sathi Nepal’. Van een paar kinderen is het de ouders zelf gelukt het schoolgeld voor de kinderen te betalen. De meeste kinderen die nu op een publieke school zitten, zeggen echte uitblinkers in de klas te zijn en het onderwijs erg makkelijk te vinden. Sinds dit jaar worden er op de publieke scholen ook boeken in het Engels uitgedeeld. Helaas zijn mijn bevindingen hierover heel slecht. De boeken kunnen dan wel in het Engels zijn, maar de meeste leerkrachten begrijpen er zelf helemaal niets van, omdat ze de Engelse taal gewoonweg niet beheersen.
De paar kinderen die naar een boardingschool zijn gegaan worden gesponsord door de familie en dan met name door ooms en tantes die een baan hebben en het de moeite waard vinden dit kind te sponsoren omdat hij of zij heel goed is op school en hiermee het aanzien van de familie verhoogd wordt. De leraren van deze kinderen hebben me laten weten dat ze het heel goed doen in de klas.
Dan zijn er 4 of 5 van de hogere klassen gaan werken. Meestal in de bouw of als timmerman of schilder.
Van deze groep is er niemand die niet naar school gaat. Dus al met al valt het wel mee en zijn de meeste dus goed terecht gekomen. Er zijn een aantal kinderen die wel extra hulp nodig hebben en die zullen we zeker op een of andere manier gaan helpen.

Na het lekkere eten was er voor iedereen nog een ijsje en was daarmee de gezellige middag afgelopen. Met de bus brachten we ze weer terug naar de opstapplaats waar ik ze heb uitgezwaaid. Ik kreeg een dikke knuffel van iedereen. Volgende keer hoop ik de andere kinderen te vinden waar ik ook zo’n leuke dag voor wil organiseren.

Vorig jaar hebben we aan deze openbare school een groot aantal van onze schoolspullen gegeven. Natuurlijk wilde ik nu wel even zelf zien of de gegeven materialen ook daadwerkelijk gebruikt worden. Met het hoofd van de school had ik de vorige keer afgesproken, dat als hij er voor zorgde dat de kinderen en leerkrachten op een goede manier met de gekregen spullen om zouden gaan, wij zeker volgend jaar ook de helpende hand zouden bieden. De school ligt een behoorlijk eind uit de buurt en ging ik met de lokale bus en het laatste stuk van een kwartier met de benenwagen. Het ligt niet echt op een makkelijk bereikbare locatie en moet je het als ‘toerist’ weten te vinden. De principal, leerkrachten en zelfs de kinderen waren erg blij me weer te zien. Ik kreeg direct een rondleiding door de school en wezen ze me op al de spullen die ze van ons gekregen hadden. Het enige wat ik niet zag waren de 20 sets tafels en banken. Ze hadden daar een goed excuus voor. Op de bovenste verdieping waren ze bezig met nog een verdieping te maken voor een aantal klaslokalen en daar wilde ze de sets voor gaan gebruiken. Zelfs in de bibliotheek zag het er goed uit en kon ik een groot aantal van onze leesboeken terug vinden. We hebben na de rondleiding nog een uurtje om de tafel gezeten en besproken wat we de komende tijd zullen gaan doen aan de school. Er zitten bijna 100 kinderen op deze bassisschool. De bedoeling is dat ze volgend jaar gaan uitbreiden met alvast 3 klassen voor middelbaaronderwijs. In eerste instantie wilde ik graag in de klassen de ruiten vervangen, want die waren allemaal gebroken. De vorige keer dat ik er was lag er overal vogelpoep op de banken en tafels. Op slechts 1 meter verwijderd van het dak van de school grenst een, met kleine steentjes bedekt, weggetje. Het probleem zijn o.a. de paar auto’s, trucks en brommers die door het langsrijden er voor zorgen dat de wegschietende steentjes naar beneden vallen en voor gebroken ruiten van de school zorgen. De principal wil dan ook niet de ruiten vervangen voor glas, maar door hout. Het is dan wel iets donkerder binnen, maar geen gebroken ruiten meer, geen vogelpoep meer binnen  en in de wintermaanden wel weer iets warmer. Goed plan! Op de 2^e verdieping zaten er alleen tralies in het beton als raam en ontbrak het aan alles wat een fatsoenlijk raam moest zijn. We hebben besloten om deze lokalen te voorzien van echt raamwerk en dan geen ruiten erin, maar ook houten schotten. Daarnaast wilde ik alle lokalen van binnen een verfbeurt laten geven, want het zag er niet echt geweldig uit. We zouden het doen zoals bij de Namaste Primary School.  In elk lokaal tot 1.20 mtr. lila en er boven tot het plafond een gele kleur. Daarnaast zouden ook alle plafonds gewit worden. De principal zou binnen een paar dagen met een prijsopgave komen en als we daar akkoord voor zouden geven, kon het werk gaan beginnen. Geeta was er bij om het gesprek tussen ons nog even in het Nepalees te vertalen om latere misverstanden te voorkomen.

Na de sluiting van de school was het er helaas niet meer van gekomen iets leuks te gaan doen met de 7 geslaagde kinderen van klas 5. De afgelopen 2 jaar zijn we met een klas steeds naar Chitwan gegaan. Aangezien dat iedere keer heel goed is bevallen, besloten we om nu weer te gaan. Ik had eerst contact gelegd met de Druba, manager/eigenaar van Sapana Village of er wel plaats was voor ons. Ik had voor de 3 jongens uit klas 5 geen mannelijke begeleider kunnen regelen die met ons mee zou gaan naar Chitwan, dus konden we helaas alleen met de 4 meiden gaan. Pratima en Geeta, als begeleidster van de meiden, hadden er ook veel zin in. Nadat ik een optiedatum met Sapana Village had kunnen regelen, besloot ik de meiden in te gaan lichten. We hadden gevraagd of ze na schooltijd even bij hun school wilden wachten om daar iets met ze te bespreken. Het groepje van 4 bestond uit Sarita, Priya, Subecha en Bishnu. Toen we hadden verteld dat we naar Chitwan wilde gaan, waren ze door het dolle heen. Priya is een zusje van Punam, die vorig jaar mee gegaan was naar Chitwan. Ze vertelde dat ze de video en foto’s van haar zus, die wij er van gemaakt hadden, gezien had en dat ze het fantastisch vond. We hadden ze gevraagd om aan hun ouders en aan de school toestemming te vragen voor een 3 daagse trip. Ook hebben we besproken wat ze mee moesten nemen. Na 2 dagen was iedereen akkoord en kon ik het aan Druba officieel door gaan geven en vervoer gaan regelen. Dat laatste was zo gebeurd. Het was dezelfde persoon die mij van Kathmandu naar Pokhara gebracht had. Dus dat at wel goed.
Op vrijdag 22 februari vertrokken we om 6.30 richting Chitwan National Park. Het is het subtropisch laagland in het zuiden van Nepal. Het was een gezellige trip van 5 uur. Onderweg zijn we nog 2 keer  gestopt om iets te eten en te drinken. Druba stond ons al met een welkomsdrankje op te wachten. Hij heeft ons nog het een en ander verteld over Sapana Village, zoals hij ook bij de anderen vorige keer gedaan had. Daarna heeft hij ons de mooie kamers gewezen en konden we ons even opfrissen. De giechelende meiden vonden het helemaal geweldig. Na even een uurtje ontspannen en de boel verkend te hebben, stonden de snacks klaar met een frisdrankje. Aan tafel hebben we ook gelijk besproken wat we de plannen waren voor vandaag en de komende dagen.
Om 14.30 uur stond de jungletoer per olifant op het programma. We reden eerst met een jeep naar de aangegeven plaats waar de olifanten stonden. Ze hadden er 2 voor ons gereserveerd. Dus voor de vier meiden eentje en wij op de andere. We vroegen wel of we in de buurt van elkaar konden blijven tijdens de rit, want vorige keer gingen ze elk een andere kant op en kon ik haast geen video en foto’s maken. We gingen eerst door een riviertje en kwamen daarna in de jungle. Onderweg zagen we helaas alleen een hert en een neushoorn, die te ver weg stond om op camera vast te leggen. Maar ze vonden het wel een belevenis om er eentje in het echt gezien te hebben. De rit op de olifant vonden ze verder grandioos en konden ze hem daarna ook nog even aanraken.
Het zal de laatste keer geweest zijn dat we dit hebben kunnen doen, want door een campagne van de WSPA ‘stap van de olifant af’ zullen er per 1 december 2013 geen olifanten safari’s meer gedaan worden.
Na de rit zijn we met de jeep teruggereden en hebben we nog een bezoek gebracht aan het dorpje Sauraha. Het ligt op een mooie locatie aan een prachtig riviertje. We hebben daar een mooie zonsondergang gezien. Bij terugkomst in de lodge zijn we gaan douchen en was het daarna tijd voor een heel uitgebreid Dhal Bhat. We hebben daarna nog even aan het kampvuur gezeten en dingen van deze dag doorgepraat. Het was een geslaagde dag en de meiden hebben genoten.

De volgende ochtend zaten we met z’n allen om 8.30 aan het ontbijt. Een westers ontbijt met diverse soorten brood gebakken/gekookte eieren, jam, honing, kaas en zelfs gebakken aardappeltjes. Ze zaten ervan te genieten. Om 10.30 gingen we weer op pad. Op het programma stond in de ochtend een boottocht over de Rapti rivier en een junglewalk. De rest van middag mochten we zelf besteden. Weer werden we opgehaald met de jeep en naar de boot gebracht. Ze vonden het best spannend, want het was geen roeibootje die ze gewend zijn op het Fewameer in Pokhara, maar een uitgeholde boomstam. Er was een gids bij, die tijdens onze boottrip alles vertelde over krokodillen, vogels en het gebied waarin ze zich bevonden. Erg interessant. De wandeltocht ging door dicht struikgewas en kwamen we veel enorme termietenheuvels tegen en zelfs ook enkele sporen van tijgers bij een waterpoel. Het was een hele leuke, maar warme wandeling. Na anderhalf uur leerzaam slenteren door de jungle zat het erop en keerden we terug naar het beginpunt. Bij terugkomst zijn we zelf een wandeling langs een andere rivier gaan maken en kwamen we langs een bananenplantage. Daar mochten we niet  te lang rondhangen omdat er veel slangen zaten. In de rivier waren vrouwen op zoek naar slakjes. Deze halen ze uit de huisjes en koken ze om te eten. Aan het eind van wandeling kwamen we bij een lokale markt en hebben we daar even een aantal lokale snacks gegeten en iets gedronken. Tegen de avond waren we weer terug om ons op te frissen en klaar te maken voor het avondeten. Ze wilden heel graag douchen, want bij hun thuis hebben ze geen lekkere warme douche en kunnen ze het er hier nog even van nemen.

Het is alweer onze laatste ochtend en hadden we voor de dames nog iets spannends op het programma staan. Om 8.30 uur hebben we eerst nog even genoten van een heerlijk ontbijtje. In deze wintermaand is het in de ochtend nog best aardig fris en mistig en wachten we even totdat de zon goed doorgebroken was. Daarna moesten ze zich in wat comfortabele kleding steken om aan het douchespektakel met de olifant te gaan beginnen. De 2 olifanten stonden al bij het restaurant op ons te wachten.  Op de eerste gingen Priya, Sarita en Bishnu. De andere groep zou wachten tot hun klaar waren, zodat ik de tijd had om foto’s en video te maken. Het was al hilarisch te zien hoe ze giechelend op de olifant klommen. Ze waren ook wel een klein beetje bang. Maar toen ze er eenmaal opzaten, gingen ze helemaal los en kon het avontuur beginnen. Al schommelend liep hij door een beekje richting de rivier. Daar moest hij behoorlijk schuin afdalen naar het water en kukelden de dames zowat voorover. Hij ging er tot zijn buik in begon direct een hoop water op te slurpen. Het waterballet kon beginnen. Ze kregen de ene na de andere volle laag van hem. Dat spelletje ging een poosje door totdat de man ervoor zorgde dat de olifant zich op z’n zij liet vallen en de dames het water in plonsde. Ze hadden allemaal een nat pak gehaald! Als afsluiting mochten ze de olifant nog even scrubben met een steen, want dat vinden ze heerlijk. De meiden vonden het een hele leuke, maar ook wel een beetje griezelige, ervaring. Daarna konden ze gauw een warme douche gaan nemen en zich op gaan tutten voor de terugreis naar Pokhara.
Toen was het de beurt aan Subecha, Geeta en Pratima. Ze hadden alles gezien van de vorige groep en wisten ze nu wat ze te wachten stond. Maar het ging anders als gepland. De olifant liep het water in en liet zich meteen op z’n zij vallen, waardoor ze allemaal heel even koppie ondergingen. Geeta had heel veel water gehapt en hield het direct voor gezien. Pratima was ook goed ondergegaan en had ook veel water gehapt, maar wilde het toch nog een keer proberen. Samen met Subecha ging ze er weer op en kregen ze vervolgens van de olifant nog hun beloofde douche. Hiermee was dan een eind gekomen aan onze belevenissen in Chitwan. Ze gingen zich allemaal opfrissen.

Daarna ben ik nog even bij de meiden geweest om te praten over de gebeurtenissen van vorig jaar. Ik wilde weten hoe hun er over dachten, hoe ze het beleefd hadden en of ze wel begrepen hadden waarom we de school moesten sluiten. Ze vertelden me bijna in details wat er allemaal op school heeft afgespeeld. Laxmi kwam als grootste boosdoener uit het verhaal. Zij kwam vaak midden in de lessen de klassen in en begon zich dan overal mee te bemoeien en de lessen te verstoren. Ze maakten ook constant ruzie met Savitri, het hoofd van de school, en konden de leerlingen hun ruzies bijna letterlijk volgen. De leraren van de hoge klassen gebruikte zelfs een dunne stok om de kinderen te slaan als ze geen goed antwoord gaven. Laxmi gaf niet elke week meer fruit en eten en er waren op een gegeven moment zelfs geen schriften, pennen en potloden meer. Ze had gezegd dat ze dat niet meer mocht geven van mij en dat de kinderen hier maar zelf voor moesten zorgen. De leraren hielden zich ook niet meer aan hun schema’s van Pratical Hour, want dat vonden ze toch niet nodig om dat aan de kinderen te leren. De leerlingen kregen de opdracht van de leraren het hierover nooit met mij te hebben anders zouden ze ervoor zorgen dat ze lage cijfers kregen en dus niet over zouden gaan. Nu is het me tenminste duidelijk waarom ze vorig jaar zo afstandelijk deden. Jammer dat ik dit allemaal vorige keer niet wist anders had ik ze wel even aangepakt voor de ogen van de kinderen. Ik ben blij dat ze me dit allemaal verteld hebben, maar het doet wel zeer en was ik er erg verdrietig van. Ik vind het erg prettig dat ik nu een goede vertrouwensband met ze kan opbouwen en dat ze van mij weten hoe ik erover denk. Ik heb ze het verhaal verteld over de verkoop van de school en dat Laxmi en Shekhar zoveel geld hebben gevraagd voor hun hulp. Dat verhaal zal zich nu snel verspreiden in de wijken van Pokhara. Ik wilde dat de kinderen de waarheid moesten weten hierover en dat niet ik de boeman was in dit verhaal.

Toen we alles hadden ingepakt dronken we bij het restaurant nog thee en koffie en kon de terugreis van 5 uur naar Pokhara beginnen. Geeta had zoveel water geslikt uit de rivier dat ze de hele weg naar huis heeft moeten overgeven. We waren na een voorspoedige rit om 18.00 uur weer thuis. De kinderen hebben we thuis afgezet bij hun ouders, die blij waren ze weer te zien. Het was de eerste keer dat hun kind een paar dagen van huis weg was. Ze zullen wel een tijdje praten over Chitwan, want het heeft een grote indruk op ze gemaakt. Wie weet volgend jaar weer met een groepje!

Op een van mijn vele wandelingen langs het meer met Fairy, het hondje van Pratima, liep ik een groepje jongens voorbij. Direct erna werd ik van achteren aan m’n shirtje getrokken en werd mijn naam er bij geroepen. Ik draaide me om en daar stond een klein jongetje me heel lief aan te kijken. Bij dit jongetje had ik geen moeite om te zien wie het was, want hij was niets veranderd en ook z’n lengte haast niet. Bij veel kinderen die ik een tijd niet gezien heb, is het vaak moeilijk direct te zien wie het is, daar ze in de pubertijd uiterlijk snel veranderen. Het was Bimal, van ons vorige sponsorproject, die ik in geen jaren gezien had. Hij kon redelijk Engels en we kletsten een beetje bij. Hij is nu 16 jaar en zit op een middelbare openbare school. Zijn twee oudere broertjes, die ook bij ons op school gezeten hebben, werken allebei. Ze hebben een bootje en brengen hier toeristen mee naar de tempel op het meer. Hij vertelde ook dat hij het leuk had gevonden dat ik hem heel lang geleden, toen hij 5 was, op de motor mee naar school genomen had. Dat is dus iets wat toen een aardige indruk gemaakt heeft bij hem. Ik heb hem nog getrakteerd op een lekker broodje en we zien elkaar zeker weer eens. Het was een leuke spontane ontmoeting.

Op andere dagen ging ik ook verschillende wijken in om daar kinderen en hun familie te bezoeken. Zo kwam ik bij de familie van Sarita. Zij zat vorig jaar in klas 5 en is 16 jaar oud. Ze is meegekomen uit het vorige schoolproject en kennen wij haar al ruim 11 jaar. Het huisje, 1 kamer en keukentje, waar ze wonen stelt echt niets voor. De schimmel staat op de muur en ruikt het er dus niet fris. Binnen enkele minuten kreeg ik thee met koekjes voorgeschoteld en werd het een gezellig uurtje. Sarita zit nu op een openbare school in klas 7. Daar zij een hele goede studente is, mocht zij op deze school klas 6 overslaan en direct door naar klas 7. Ze vind de leerstof hier nog steeds makkelijk, maar mist de Namaste Primary School heel erg. Ze vind dat er saai les wordt gegeven en doen ze niet veel aan pratijk gerichte dingen. De Engelse leraar zegt dat ze beter Engels spreekt als hem! Haar vader en moeder zijn landarbeiders en hebben een heel klein inkomen. Ik hoor van veel kinderen die ik tegenkom, dat de scholen waar ze nu zitten veel te wensen overlaten. Gelukkig hebben ze bij ons een goede basis gehad en kunnen ze het verschil nu zelf zien en meemaken. Bij deze familie ben ik een week later veel schoolbenodigdheden, zoals pennen, potloden en schriften, gaan brengen. Sarita is mee geweest naar Chitwan. Toen ik wegging kreeg ik een dikke knuffel van haar moeder en moest ze een traantje wegpinken. Ze bedankt me voor alles wat wij voor haar kinderen gedaan hebben en nog doen.

In de buurt van de school woont de familie van Monisha (13). Op het moment dat ik er kwam was dit keer ook de vader thuis. Geen pretje! Als hij maar even niet werkt is hij dronken en valt hij iedereen lastig met z’n dronkenmanspraat. Het idee dat er in deze situatie ook andere dingen kunnen gebeuren als de kinderen thuis zijn, en er maar 1 gemeenschappelijke woon/slaapkamer is, geeft mij een misselijkmakend gevoel. Want het gebeurt zeker! We, Geeta en ik, bleven een poosje buiten wachten tot hij weer naar binnen ging en op bed in slaap viel. De moeder vertelde dat hij ook losse handjes heeft en dat het voor haar thuis vaak een uitzichtsloze situatie is. Wat hij verdient, geeft hij bijna allemaal uit aan drank en moet de rest van de familie het maar zien te redden met het geld dat hij wel afgeeft. Dat betekent dat er dus ook weinig overblijft voor een beetje schoolgeld. Nisha van 12, de andere dochter, wordt gelukkig gesponsord door stichting Sathi Nepal en Monisha zit op een openbare school. Een jaar geleden heeft de moeder weer een kind gekregen en is er zo weer een mond te voeden. Ze vinden nog steeds dat dochters niets waard zijn en gaan ze vaak door totdat er een zoon geboren wordt. We gaan deze familie zeker helpen. Het zal wel met enige regelmaat zijn, maar niet echt vast per maand, want als de man er achterkomt dat ze elke maand gesponsord zouden worden, zal hij nog minder gaan werken en misschien nog meer gaan drinken. Geeta zal een oogje in het zeil houden daar en er voor zorgen dat ze extra schoolspullen en kleding krijgen.

Een bezoekje aan de broertjes Ajay (12) en Bijay (13) is altijd gezellig. Toen wij er waren, kwamen ze net uit school. Ze waren netjes in schooluniform, want dat is nog steeds verplicht in Nepal. Ze zijn altijd goedlachs en proberen met gebrekkige Engelse woordjes een gesprek aan te gaan. Ze zitten pas in klas 2 (groep 4) en dat is voor hun leeftijd natuurlijk wel raar. Ze waren 10 en 11 toen ze voor het eerst van hun leven naar school gingen. Ondanks hun leeftijd kwamen ze bij ons toen, net zoals alle kinderen, eerst in de peuterklas terecht, want ze wisten nog niet eens het alfabet op te zeggen. De vader is er vandoor en moet de moeder de jongens dus alleen opvoeden. Ze werkt hard op het land. Het beetje  geld dat ze verdient is maar net genoeg om met z’n allen van rond te komen. Ze huren 1 kamertje waar ze in moeten slapen, wonen en koken. Beide jongens zijn ook via een organisatie geplaats op een openbare school. Het gaat heel goed met ze. Ook bij dit gezin gaan we zorgen voor extra schoolspullen en kleding. Deze keer heb ik ze een kledingkast gegeven, want alles lag in plastic tasjes op en onder bed. Ze waren er hartstikke blij mee.

Bikesh en Mahesh wonen bij elkaar in de buurt en ben ik daar een keer in de ochtend voor schooltijd langs gegaan. Het zijn geweldige jongens. Allebei waren ze uit klas 3. De ouders hebben sinds kort een betere baan gekregen (hotelwerk en schilder) en kunnen nu het schoolgeld zelf betalen voor hun kinderen. Dat is geweldig! Ze waren ook heel goed met leren en mochten daardoor op de openbare school een klas overslaan. Ze vertellen over de verschillen met hun school en die van de Namaste Primary School. En zoals ook alle anderen kinderen vertelden, komen wij er toch weer als beste uit! Ja, we hadden ook veel, deden heel veel en was het altijd overal super schoon. Ze vertelden dat de leraren nogal vaak losse handjes hebben en ze ook regelmatig afwezig zijn. Ze vinden het ieder geval niet zo geweldig. Er is geen bibliotheek en Engels krijgen ze maar in 1 vak. Ook deze jongens zijn ons nog steeds heel erg dankbaar dat wij ze zovele jaren geholpen hebben. We hadden verder niet zo veel tijd om bij te kletsen, want ze moesten om 9.45 uur op school zijn. Ze vonden het erg leuk dat ik langs geweest was. Het is goed om te weten dat bijna alle kinderen een nieuwe school gevonden hebben.

Speeltuin

De speeltoestellen van de school (schommel, glijbaan en klimrek) heb ik vorig jaar weg laten halen door  een contactpersoon van een peuteropvang in de wijk Titipani. Er waren reusachtige gaten in de grond overgebleven, maar dat kon me toen niets meer schelen. Ik had daarna geen tijd meer om te controleren of de speeltoestellen ook daadwerkelijk in Titipani terecht waren gekomen. Daar ik geen telefoonnummer van dit schooltje had, besloot ik om een onverwachts bezoekje af te leggen. Vanaf Lakeside is het een klein uurtje lopen.

Toen ik in 2000 voor het eerst in deze wijk kwam, waren er alleen hutjes van klei, stro en plastic rijst/cementzakken met golfplaten daken. Bijna niemand had een plekje voor een sanitaire voorziening en dat was ook wel te ruiken. Het is een klein gebied aangewezen door de overheid waar deze families gratis mogen wonen. Er wonen hier ongeveer 25 kinderen die bij ons op school zaten. We hebben deze wijk heel vaak bezocht en altijd veel groenten en fruit meegenomen, want ze leefden hier echt onder de armoede grens. Door de jaren heen zagen we het langzaam verbeteren en is er nu nog slechts een hutje van klei en de rest is allemaal gebouwd van stenen blokken met cement. Goed om te zien! De meeste families die er wonen, zijn dezelfde als toen. Die familie in dat ene schamele hutje wordt nu door alle mensen uit die wijk geholpen en denk ik dat ook zij volgend jaar een stenen huisje hebben. Van het gezin werken tegenwoordig zowel de vader en de moeder. Mochten ze nog baby’s of hele kleine kinderen hebben dan kunnen deze naar de peuteropvang in de wijk. Ze betalen daar slechts 3 euro per maand voor. Deze opvang wordt gesponsord door Amerikanen en Italianen. Het ziet er prachtig uit en is ook heel erg schoon. Er zijn hier dagelijks ongeveer 25 kindertjes met 3 begeleiders.

Toen ik het schooltje naderde, zag ik in de verte de speeltoestellen al staan. Daar ging mijn hart toch al een beetje sneller van kloppen. Gelukkig kwam ik dus niet voor niets. Ik klopte op de deur en vroeg of ik even met een begeleidster kon spreken. Ik ging gewoon een heel leuk gesprek met haar aan en liet ik haar vertellen over het reilen en zeilen van de opvang. Ze was van alles goed op de hoogte. Toen ik zo wees naar die leuke speeltoestellen vertelde ze dat ze die vorig jaar gekregen hadden van ene Julia. Ze vond het jammer dat ze haar nog nooit ontmoet had om te kunnen bedanken. Ze wist zelfs het een en ander  te vertellen over de sluiting van de school. Ik besloot haar niet langer in het ongewisse te laten waarom ik hier was en zei dat ik die Julia was. Ik werd gelijk mee naar binnen getrokken en voor de klas gezet. Aan alle kinderen en begeleiders werd het verhaal van de speeltoestellen verteld. Daarna kreeg ik een heel hard ‘DHANYBAAD, JULIA’ te horen. Ik kreeg het er warm van. We zijn met z’n allen naar buiten gegaan en hebben een uurtje met de kids op de speeltoestellen gespeeld. Ze hebben ze een nieuw likje verfje gegeven en zien er echt prachtig uit. Ze zeiden dat het een Gods geschenk was. Ze hadden altijd al die speeltoestellen willen hebben, maar er was steeds niet genoeg geld voor. Op mijn beurt heb ik ze laten weten dat ik ook heel trots op hun ben. De opvang wordt heel goed schoongehouden en is alles perfect geordend. Zelfs deze kleine kinderen, hoe klein dan ook, zijn heel gedisciplineerd. Echt petje af! Volgende keer ga ik zeker weer langs en wie weet kan ik daar nog iets voor ze betekenen! Ik heb een heel warm gevoel aan dit bezoek overgehouden. Heerlijk!

Vorig jaar ben ik op de valreep in contact gekomen met Jan. Hij zocht voor zijn projecten schoolbanken en tafels en nog veel ander materiaal. Wij konden een heel groot deel van onze schoolspullen aan hem kwijt. Hij blij, ik blij! Ik had vorige keer geen tijd meer om de school in Thikedunga en de bibliotheek in Ulleri te bezoeken. Deze hele kleine plaatsjes liggen in het Annapurna gebergte en zal ik er 3 dagen voor uit moeten trekken om ze te bezoeken.
Ik had al contact gelegd met Khem, de organisator ter plaatse, dat ik binnenkort langs zou komen. Ik noemde geen datum, want ik wilde niet dat ik daar met een of andere ceremonie ontvangen zou worden.
Pratima heb ik over kunnen halen gezellig met me mee te gaan op trekking. Ze had nog nooit een trekking gemaakt en was nog nooit zo hoog in de bergen van Nepal geweest. Dus een hele uitdaging voor haar. Voor mij was het 11 jaar geleden dat ik hier voor het laatst geweest was met Brigitte. Een vriend van ons bracht ons naar Nayapul, het beginpunt van onze kleine trekking. We startte rond 8.30 uur, want het was een uur of 3 naar het eerste plaatsje Thikedunga. Er is veel veranderd in die 11 jaar. Het gezellige kleine wandelpaadje naar boven had plaats gemaakt voor een weg, waar regelmatig jeeps af en aan reden. Er waren ook veel meer guesthouses langs de route. Er is geen onderlinge concurrentie meer wat betreft prijzen voor eten en verblijf. Alles is overal hetzelfde. Er kwamen zoveel guesthouses en hotels bij van buitenaf, waardoor de gezellige lokale plekjes om te overnachten en eten in het verdom hoekje geduwd werden. We bereikten Thikedunga 12.30 uur. We aten een broodje en dronken een kopje thee bij een lokaal tentje en gingen daarna naar de school. We zagen al vanuit de verte dat er veel buitenactiviteit was. Geen leerkracht te zien, alleen maar spelende kinderen. We melden onszelf boven in het kantoor. Daar zat iedereen en zo ook Khem. Hij was enigszins verbaasd me te zien, maar begon gelijk het hele verhaal van mijn school aan de docenten te vertellen. Door het hoofd van de school werd ik even rondgeleid door het schoolgebouw. Natuurlijk zochten mijn ogen de spullen die wij aan hun gegeven hadden. Helaas kon ik niet meer ontdekken dan een kast in het kantoortje waar ik daarvoor vandaan kwam. Na de rondleiding vroeg ik hem waar de 21 sets banken en tafels naar toe zijn gegaan. Hij bracht me naar een ander gebouwtje en daar op de 1^e verdieping verscheen in een donkere stoffige hoek de silhouetten van de pannen, boeken, speeltjes, stoeltjes, de gewilde lerarenboxen en veel ander materiaal. Hier stonden ook de banken en tafels stoffig te zijn. Hij zei dat dit alles later gebruikt zal worden als de school boven in Ulleri klaar is. Met Khem had ik het hier nog even over en hij bevestigde inderdaad dat ze nog bezig zijn met de bouw van een basisschool in Ulleri. We zouden het later op de middag wel zien. Ik vond dat deze school er eigenlijk best sober uitzag, daar ze heel veel aandacht krijgen van langslopend toerisme en er heel veel aandacht aan besteed wordt in de omringende dorpjes. Overal langs de weg staan donatieboxen voor deze school en bibliotheek in Ulleri. Aanvankelijk wilde Khem dat ik de hele middag nog zou blijven om de leraren het een en ander te leren over mijn systeem van lesgeven zoals wij dat deden op de Namaste Primary School. Ik moest hem daarin teleurstellen, want wij moesten nog een paar uurtjes naar boven wandelen naar Ulleri voor dat daar de bibliotheek/school dichtging om 16.00 uur.
Na een hele stevige klim van 3 uur door prachtige rododendronbossen kwamen we nog net op tijd bij onze volgende bestemming. De kinderen zaten buiten te leren, omdat er inderdaad gewerkt wordt aan de bouw van een nieuwe school. Er stonden hier ook al een aantal van onze banken en tafels. Dat was dus positief. Helaas was de peuterklas onbemand en lagen de kleine ukkies gewoon kris kras door elkaar op de grond te slapen en andere kindjes waren aan het vervelen. Ik ben nog heel even snel in het kleine bibliotheekje gaan kijken. Een aantal kinderen zat er lekker te lezen en was er ook een vrijwilliger uit Engeland die hen hielp met moeilijke woordjes opzoeken. Het zag er schoon uit en op de  grond lag ons tapijt uit de school. Ook heb ik veel boeken gezien die bij ons vandaan komen. De begeleiders zijn ontzettend vriendelijk. Alleen vond ik het jammer dat toen ik wegging ze weer om een donatie vroegen. Het is blijkbaar nooit genoeg! Over deze twee bezoekjes ben ik niet helemaal enthousiast, maar wil er over een tijdje zeker nog eens terug om het eindresultaat te zien in de hoop dat al onze spullen wel gebruikt zullen worden.

We zijn in Ulleri blijven slapen in hetzelfde guesthouse waar Brigitte en ik ook 11 jaar geleden overnacht hebben. In die tijd kostte die overnachting slechts € 1,50 en tegenwoordig is het overal de eenheidsprijs van € 3,00 geworden. Dus dat viel reuze mee. De prijs voor een lokaal diner van Dhal Bhat was ook overal € 3,00. We hadden zelfs dezelfde kamer met dezelfde harde bedden en waarschijnlijk ook nog dezelfde piepdunne gordijntjes aan ook hetzelfde touwtje. Helaas was er ook geen stroom en besloten daarom maar vroeg naar bed te gaan. Tenslotte hadden we die dag ruim 6 uur bergopwaarts gelopen. Nu we eenmaal zo ver gekomen waren, hadden we besloten de volgende dag door te lopen naar het volgende dorp Ghorepani met als einddoel die dag erna Poonhill te bereiken op ruim 3.800 meter. Toen ik de volgende ochtend om 6.30 uur wakker werd, zag ik door het raam de prachtige contouren, van de met een laagje sneeuw bedekte, Hiunchuli. Dat was echt waanzinnig mooi. Dit landschap is echt de slagroom op de taart als je 4 weken lang in Pokhara met allerlei dingen druk bezig geweest bent. Je knapt hier met de minuut op. En het mooiste moet dan nog komen. We maakten zelf ons ontbijtje en gingen om 7.30 uur weer op pad. Het was best eerst een beetje fris, maar na een uurtje als de zon eenmaal door kwam, kon de sweater uit en de afritsbroek afgeritst worden tot kniehoogte. De tijd van het jaar was perfect en stonden de Rhododendrons in volle bloei. Ook op de weg naar Ghorepani waren er een heleboel hotels en guesthouses bijgekomen en stonden er overal tentjes waar je thee en koffie kon drinken. Om 12.30 uur bereikten we na een toch vermoeiende wandeling, het dorpje en meldde ons bij het Dhaulagiri Guesthouse. Hier waren Brigitte en ik ook 11 jaar geleden geweest. Niets veranderd. De eigenaar was hetzelfde en het zoontje van 10 toen, was nu de kok. Hij is al getrouwd en heeft een dochtertje van 1 jaar. Een heel gezellig kind dat volgens mij veel aandacht krijgt van de toeristen. Overdag hebben we ons heerlijk kunnen vermaken op het zonnig terras met een biertje en chips. Pratima keek haar ogen uit hoe mooi het hier was en genoot ze met volle teugen. Ze had nooit gedacht dat ze dit ooit nog zou doen. Na 17.00 uur ging de vuurton aan waar je lekker warm om heen kon gaan zitten. Na het avondeten zijn we vroeg gaan slapen, want we wilden om 5.00 uur opstaan om de zonsopgang op Poonhill mee te maken. Om 4.30 uur ging de wekker. Het was nog hartstikke donker. Ze hadden gezegd dat het best wel koud zou worden boven op de berg en deden we een extra broek en trui aan. Een half uurtje later begonnen we aan onze laatste kleine trip de berg op. Helaas was het een beetje bewolkt en vreesde ik dat het boven niet anders zou zijn en we waarschijnlijk niet het uitzicht zouden krijgen waar we op hoopten. Er liepen met ons nog zo’n 20 toeristen omhoog. In het hoogseizoen (oktober/november), is het hier file lopen en zijn alle hotels en guesthouses overvol. Na een uurtje bereikten we de top. Er kwamen al toeristen naar beneden die het opgegeven hadden. De mooie zonsopkomst zou niet komen. Helaas was dat dus waar. Er waren veel te veel wolken en begon het zelfs een beetje te regenen. Toen ik daar stond moest ik toch even denken aan die 5^e maart 2002 toen het wel onbewolkt was en we getrakteerd werden op, denk ik, een van de mooiste uitzichten die een mens zich wensen kan. De vele besneeuwde bergtoppen van nog een aantal achtduizenders. Ondanks dat je zelf al op 3.800 meter staat, kijk je nog steeds op tegen die andere besneeuwde giganten. Wat was het toen mooi. Maar goed, dit keer helaas dus niet en vond ik het jammer dat pratima het niet heeft mogen meemaken. Koud was het ook niet. We dronken daar nog een beker thee en wachtte tot de meeste toeristen weer naar beneden waren om toch nog een paar leuke foto’s te maken in de sneeuw. Heel even kwam de zon door en duwde hier en daar een wolkje opzij zodat er toch nog een paar kleine bergtopjes zichtbaar werden. Daar moesten we het mee doen.
In het guesthouse hebben we onze spullen opgehaald en zijn toen aan de lange afdaling begonnen terug naar Nayapul waar we vandaan kwamen. Het werd een slopende dag. Het is uren en uren naar beneden trappen lopen en dat ga je echt na een tijde in je benen merken. Met Brigitte heb ik er toen 7 uur overgedaan, maar dat zat er nu niet in. Heel laat in de middag kwamen we pas aan bij Ulleri en vandaar was het nog zeker 21/2 uur naar beneden. We zaten er goed doorheen. Trillende beentjes. Gelukkig stond er verder op een jeep en bracht deze ons in een spectaculair half uurtje naar nayapul. Hij ging zo hard naar benden over een grind weg langs het ravijn, dat ik bijna de hele weg met m’n ogen dicht heb gezeten. Maar ja, het was of lopen of deze dollemans rit. Achteraf had ik liever gaan lopen. Vanaf Nayapul met een taxi in een uur naar Pokhara. Wat een dag was dat. We hebben genoten en veel gezien. De dag erna was verschrikkelijk. Ik kon nauwelijks lopen van de spierpijn. Gelukkig had ik nog een paar dagen over om te relaxen voor ik terug naar Kathmandu zou gaan.

In de vrije uurtjes ben ik vaak op stap geweest met Fairy en was zij m’n trouwe metgezel voor deze weken. Het is gewoon heerlijk om af en toe een aantal uren met haar rond het meer te slenteren en te genieten van de prachtige omgeving.

Het eind van mijn reis zat er weer bijna op. Ik besloot nog een gezellig etentje te geven voor m’n verjaardag met Geeta, Pratima en haar zoon Anish er bij. Het werd een hele gezellige avond met frisse cocktails en heerlijk eten. Afscheid nemen is dan daarna altijd weer moeilijk.
De laatste 2 dagen bleef ik in Kathmandu om nog even lekker  te shoppen. Het zat er weer op.

Tot de volgende keer,

NAMASTE

Julia